تجاری

(اختلافات ناشی از فعالیت‌های بازرگانی)
• دعاوی مربوط به قراردادهای تجاری (مثل خرید و فروش عمده، قرارداد نمایندگی، قرارداد توزیع کالا)
• دعاوی مشارکت‌های تجاری و اختلاف شرکا
• دعاوی مربوط به حمل‌ونقل کالا (داخلی و بین‌المللی)
• دعاوی بیمه‌های بازرگانی (مثل بیمه‌ی کالا، بیمه‌ی مسئولیت)
• دعاوی مربوط به ورشکستگی تجار و شرکت‌های تجاری
• اختلافات ناشی از صادرات و واردات کالا

⸻

۲. دعاوی بانکی و مالی

(اختلافات میان اشخاص حقیقی یا حقوقی با بانک‌ها یا مؤسسات مالی)
• دعاوی مربوط به تسهیلات بانکی و ضمانت‌نامه‌های بانکی
• اختلافات در قراردادهای مضاربه، جعاله، مشارکت مدنی و سرمایه‌گذاری
• دعاوی مربوط به چک، سفته و اسناد اعتباری
• دعاوی مربوط به سوءاستفاده مالی یا کلاهبرداری بانکی

⸻

۳. دعاوی بورس و سرمایه‌گذاری

(مربوط به بازارهای مالی و سرمایه)
• دعاوی ناشی از معاملات اوراق بهادار (مثل اختلاف در خرید و فروش سهام)
• دعاوی تخلفات کارگزاری‌ها و شرکت‌های سرمایه‌گذاری
• دعاوی مربوط به اطلاعات نادرست مالی و نقض حقوق سهامداران
• دعاوی سوءمدیریت شرکت‌های بورسی و ضرر به سرمایه‌گذاران

⸻

۴. دعاوی مالیاتی و گمرکی

(اختلافات با سازمان‌های دولتی اقتصادی)
• دعاوی اعتراض به مالیات‌های تشخیصی و مطالبه‌ی مالیات مضاعف
• دعاوی اختلاف با گمرک (مربوط به ارزش‌گذاری کالا، عوارض گمرکی، قاچاق کالا)
• دعاوی جرایم مالیاتی و دفاع در برابر جریمه‌ها

⸻

۵. دعاوی رقابت و انحصار

(مربوط به قوانین ضدانحصار و بازار آزاد)
• دعاوی ناشی از رقابت غیرمجاز یا تخلفات ضدانحصاری
• دعاوی مربوط به سوءاستفاده از موقعیت غالب در بازار
• شکایات درباره‌ی تبلیغات گمراه‌کننده یا رقابت ناسالم

⸻

۶. دعاوی مالکیت فکری و حقوق فناوری

(مخصوص کسب‌وکارهای نوین و صنعتی)
• دعاوی مربوط به سرقت ایده‌ها و اختراعات
• دعاوی نقض علائم تجاری، برند، کپی‌رایت و پتنت
• دعاوی مربوط به دزدی‌های فناوری و نرم‌افزار

⸻

۷. دعاوی ناشی از قراردادهای بین‌المللی

(اختلافات فرامرزی و خارجی)
• دعاوی ناشی از قراردادهای بازرگانی بین‌المللی (مثل قرارداد خرید خارجی، نمایندگی در خارج)
• دعاوی داوری‌های تجاری بین‌المللی (مانند داوری ICC یا UNCITRAL)
• دعاوی ناشی از تحریم‌های اقتصادی و محدودیت‌های ارزی

⸻

نکته مهم:

دعاوی اقتصادی معمولاً نیازمند رسیدگی تخصصی، وکلای حرفه‌ای اقتصادی، و گاهی داوری یا رسیدگی در مراجع خاص مثل سازمان بورس یا شورای رقابت هستند، نه فقط دادگاه‌های عمومی.